Acil serviste en sık karşılaşılan şikâyetlerden biri göğüs ağrısıdır. Ancak her göğüs ağrısı masum değildir; bazıları saniyeler içinde hayatı tehdit edebilecek kadar ciddi olabilir. Acil tıp hekimleri için öncelik, bu hayati tehlike oluşturan nedenleri hızla ayırt etmek ve zamanında müdahale etmektir. Özellikle Akut Miyokard Enfarktüsü, Aort Diseksiyonu, Pulmoner Emboli, Tansiyon Pnömotoraks, Perikard Tamponadı ve Özofagus Rüptürü acil olarak tanınması ve yönetilmesi gereken tablolardır. Bu altı ölümcül neden, göğüs ağrısının “atlanmaması gereken kırmızı bayrakları” olarak kabul edilir.
Bu yazıda acil tıp pratiğinde sık görülen ancak gözden kaçırıldığında ölümcül olabilecek toplam 10 kritik tablo ele alınacaktır. Özellikle acil hekimlerin bu durumları erken fark etmesi, sadece doğru tanı koymakla değil, aynı zamanda hastanın hayatını kurtarmakla eşdeğerdir.
Bu yazıda çok kısa hatırlatma olarak aşağıdaki bilgiler hazırlanmıştır.
🚨 Acil Serviste Atlanmaması Gereken 10 Durum
| Durum | Anamnez (Tipik Şikâyet) | Tipik Bulgular | İlk Müdahale |
| Akut Koroner Sendrom (ACS) | Göğüs ağrısı, terleme, dispne | EKG değişiklikleri, troponin yüksekliği | Oksijen, ASA, MONA protokolü, kardiyoloji konsültasyonu |
| Pulmoner Emboli | Ani dispne, göğüs ağrısı, hemoptizi | Taşikardi, hipoksi, risk faktörleri (immobilizasyon, DVT öyküsü) | Oksijen, hemodinami stabil ise antikoagülasyon, instabilse tromboliz/trombektomi |
| Aort Diseksiyonu | Yırtılır tarzda göğüs/sırt ağrısı | Hipertansiyon, nabız farkı, şok | Kan basıncı kontrolü (beta bloker), acil BT anjiyo, kardiyovasküler cerrahi çağrısı |
| Subaraknoid Kanama | Ani, şiddetli baş ağrısı (“hayatımın en kötü baş ağrısı”) | Ense sertliği, bilinç değişikliği, kusma | Acil BT, gerekirse LP, nöroşirürji konsültasyonu |
| Sepsis / Septik Şok | Ateş, halsizlik, bilinç bulanıklığı | Hipotansiyon, taşikardi, soğuk ekstremite | Erken antibiyotik, sıvı resüsitasyonu, vazopressör gerekirse |
| Status Epileptikus | Uzamış nöbet / ardışık nöbetler | Bilinç açılmaması, hipoksi riski | ABC güvenliği, benzodiazepin, antiepileptik başlanması |
| Hipoglisemi | Terleme, bilinç bulanıklığı, nöbet | Glukoz < 60 mg/dl | Hemen IV dekstroz veya glukagon |
| Tansiyon Pnömotoraks | Ani dispne, göğüs ağrısı | Tek taraflı solunum ses kaybı, hipotansiyon, trakea deviasyonu | Acil iğne dekompresyon, tüp torakostomi |
| Masif GİS Kanama | Hematemez, melena, hematokezya | Hipotansiyon, taşikardi, şok bulguları | IV erişim, sıvı + kan ürünleri, acil endoskopi |
| Anafilaksi | Dakikalar içinde dispne, ürtiker, dudak-dil şişliği | Hipotansiyon, bronkospazm, döküntü | IM adrenalin, oksijen, sıvı, antihistaminik, steroid |
Ahmet YILMAZ
YAZARSite Kurucusu. Maceraperest acil tıpçı
